Harcırah Nedir? Harcırah Kimlere Verilir?

Harcırah Nedir?

Başka birisi adına iş yapan kimselerin bu işleri sırasında yapmak durumunda oldukları çeşitli harcamaları karşılamak için düşünülen kaideler ve prensipler bütününe harcırah denilmektedir. Harcırah ödemesi içinde yol masrafı, aile masrafı, yer değiştirme masrafı ve gündelik giderler yer almaktadır. Harcırah ödemeleri, 6425 sayılı Kanun kapsamında incelenmektedir. Bu kanun hükmüne göre saymış olduğumuz giderlerden birisine veya birkaçına veya tamamına hak kazanılmış olunabilir.  Peki harcırah kimlere ödenir?

Harcırah Kimlere Verilir?

• Bu Kanun kapsamına giren kurumlarda çalışan memur ve hizmetliler ile aile fertlerine ve aynı kurumlarda fahri olarak çalışanlara
• Memur veya hizmetli olmamakla beraber kurumlarca geçici bir vazife ile görevlendirilenlere;
• Kadrosuzluk dolayısıyla açıkta kalan memurlara ve bunların aile fertlerine;
• Hizmetlilerden cezaen olmamak üzere vazifelerine son verilenlere ve bunların aile fertlerine;
• Memur veya hizmetlinin vefatında aile fertlerine, çocuklara refakat ettirilecek memur ve hizmetlilere;
• Hükümlü, tutuklu veya gözetim altında tutulanların sevkinde ya da refakatle görevlendirilen erbaş ve erlere;
• Milli ve resmi spor temasları dolayısıyla seyahat edecek sporcu ve idarecilere;
• Birlik halinde yabancı memleketlere gönderilecek Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplarına ve bunların Türkiye’de bırakacakları aile fertlerine;
• Aile ile birlikte oturulması yasak edilen bölgelerdeki askeri şahısların aile fertlerine;
• Bu Kanunda belirtilen özel hallerde askeri öğrenciler ile erbaş ve erlere; harcırah verilmektedir.

Geçici Görev Harcırahı Hakkında Bilgi

Kanun kapsamında yer almak şartı ile bir kurumun görevinin gerçekleştirilmesi adına yapılan yurt içi ve yurt dışı seyahatler geçici görev olarak tanımlanmaktadır. Bu şekilde geçici görev ile görevlendirilen memurların ve hizmetlilerin karşılaşabileceği; yol masrafı, aile gideri, gündelik gider ve yer değiştirme giderleri de harcırah kanunu kapsamında ele alınır ve ilgili kişiye ödenir.

Harcırah Ödemesi Nasıl ve Nereden Alınır?

Görev tarihinden itibaren 6 ay zarfında müracaat edenlere bu kanuna göre hak ettikleri harcırah verilir. Müracaata mani kabul edilebilir bir sebebin oluşması durumunda, bu durumun kalkması tarihten itibaren başlar. Bu müddetlerin geçmesinden sonra müracaat edilmesi halinde harcırah verilmez. Bir devlet memuru, memuriyet hayatında göreve başlarken ve emekli olurken olmak üzere en az iki kez harcırah alır.

Yurt içinde yer değiştirme masrafı nasıl hesaplanır?

• Kendisi için yurt içi gündeliğinin yirmi katı,
• Harcıraha müstehak aile fertlerinin her biri için yurt içi gündeliğinin on katı (Bu miktar yurt içi gündeliğinin kırk katını aşamaz),
• Her kilometre veya deniz mili başına, yalnız kendisi için yurt içi gündeliğinin yüzde beşi,

olarak hesaplanır. Bu duruma göre harcıraha müstehak memur veya hizmetlinin eski görev mahallinden yeni görev mahalline atanan memur veya hizmetli eşine (c) bendi uyarınca hesaplanacak miktarın yarısı ödenir.

Memuriyet mahalleri içinde yol masrafı nasıl ödenir?

6245 sayılı Kanunun 28 inci maddesi uyarınca ;memuriyet mahali içinde taşıt ile gidilmesi gereken bir yere görevle gönderilenlerin (48 nci maddeye göre memuriyet mahalli dahilinde seyyar olarak vazife gören memur ve hizmetliler hariç) yol masrafı mutat olan taşıt aracına göre yapılacak gerçek masraf üzerinden verilir. Acele ve zorunlu hallerde, daire amirinin onayı ile, mutat taşıt dışındaki araçlarla gidilmesi halinde bu taşıt için yapılan masraf yol masrafı olarak ödenir.

Yurt dışı yer değiştirme masrafı nasıl hesaplanır?

• Kendisi için yurt dışı gündeliğinin yirmi katı,
• Harcıraha müstehak aile fertlerinin her biri için yurtdışı gündeliğinin sekiz katı (Bu miktar yurt dışı gündeliğinin otuziki katını aşamaz),
• Her kilometre veya deniz mili başına yalnız kendisi için yurt dışı gündeliğinin binde yedisi,

olarak hesaplanır. Yabancı ülkelerden dönüşlerde, yer değiştirme masrafının yukarıdaki (c) bendine göre verilecek kısmı, “aynı şehirde ikamet eden” her ikisi de memur veya hizmetli olan eşlerden yalnız birisi için hesaplanıp ödenir.

Aile masrafının miktarı nasıl hesaplanır?

6245 sayılı Kanunun 44 üncü maddesine göre; aile masrafı, aile fertlerinden her biri için memur veya hizmetlilerin bu kanuna göre müstehak oldukları taşıt ücreti ile gündeliklerinden oluşur. Ancak özel taşıt kiralanması suretiyle gidilmesi zorunlu olan yerlere memur veya hizmetli ile birlikte seyahat eden aile fertleri için ayrıca taşıt ücreti ödenmez.

Harcırah Alabilmek İçin Müracaat Süresi / Müddeti Ne Kadardır?

• Açıkta kalan ve vekalet emrine alınan memurlara vazifelerinden ayrıldıkları;
• İşten el çektirilmek suretiyle vekalet emrine alınan memurlardan men’i muhakeme kararı alan veya beraat edenler veyahut haklarındaki takibat afla ortadan kaldırılanlara, haklarında verilen kararın kesbi katiyet ettiği;

Tarihlerden itibaren 6 ay zarfında müracaat edenlere bu kanuna göre müstehak oldukları harcırah verilir. Müracaata mani bir mücbir sebebin vukuu halinde bu müddet mücbir sebebin oluştuğu tarihten itibaren başlar. Bu müddetlerin geçmesinden sonra müracaat edilmesi halinde harcırah verilmez.

Geçici görev mahallerinde hastalananlara harcırah ödenir mi?

6245 sayılı Kanunun 19 uncu maddesine göre geçici görev mahallinde hastalanmaları sebebiyle vazife ifa edemeyen memur ve hizmetlilere, bu sebeple vazife göremedikleri günlerin en çok yedi günü için yevmiye verilebilir. Hastanede yatırılmak suretiyle tedavi masraflarının kurumlarınca ödenmesi halinde bu günler için yevmiye verilmez.

Sürekli görev harcırahının hesaplanmasında başlangıç noktası olarak neresi dikkate alınır?

245 sayılı Kanunun 9 uncu maddesine göre, sürekli görev harcırahı;

• İlk defa veya yeniden memuriyete atanma halinde, atama sırasında fiilen bulunduğu yerden,
• Bulunduğu yerden başka bir yere atananlara, eski görev yerinden,
• Geçici görevle ve vekaleten başka yerde bulundukları sırada başka yere atananlara, eski görev yerinden itibaren harcırah ödenir.

Harcırah hesabında hangi aylıklar esas alınır?

6245 sayılı Kanunun 7 nci maddesine göre;

Harcırahın verilmesinde memurun fiilen almakta olduğu aylık (kurumların 1 – 4 ncü derecelerdeki kadrolarında bulunanlardan kazanılmış hak aylık dereceleri daha düşük olanların işgal etmekte oldukları kadro) derecesi esas alınır. Hizmetlilerin harcırahı, aldıkları aylık ücret veya ödeneklerine; gündelik ile çalışanların harcırahı da gündeliklerinin 30 katına en yakın memur aylık tutarı üzerinden hesaplanır. Şu kadar ki (ödenek mukabili çalışanlar hariç) bunların harcırahları hiçbir suretle 4 üncü derecedeki memurlara verilen miktarı geçemez. Terfi suretiyle atananların harcırahı, terfi ettikleri aylık derecesi üzerinden ödenir.

6245 sayılı Kanuna göre “memuriyet mahalli” ne anlama gelmektedir?

6245 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin (g) bendine göre memuriyet mahalli; memur ve hizmetlinin asıl görevli olduğu veya ikametgahının bulunduğu şehir ve kasabaların belediye sınırları içinde bulunan mahaller ile bu mahallerin dışında kalmakla birlikte yerleşim özellikleri bakımından bu şehir ve kasabaların devamı niteliğinde bulunup belediye hizmetlerinin götürüldüğü veya kurumlarınca sağlanan taşıt araçları ile gidilip gelinebilen yerleri ifade eder.

 Tedavi amacıyla memuriyet mahalli dışına gidenlere harcırah ödenir mi?

6245 sayılı Kanunun 18 inci maddesinin (c) bendine göre Kanunları gereğince sağlık kurumlarında yatarak veya ayakta tedavi maksadıyla (aile fertleri için ikamet mahalli dışına) gönderilenlere, gidiş ve dönüşleri için yol masrafı ve gündelik ödenir. Ayakta tedavi görenlere ayakta tedavi süresince gündelik ve ikamet ettikleri yer ile tedavi kurumu arasındaki mutat taşıt ücreti ayrıca ödenir.

Geçici görevle bulunulan mahalde, yatacak yer temini için ödenen bedeller için harcırah verilir mi?

6245 Sayılı Harcırah Kanununun 5335 sayılı Kanunla değişik 33 üncü maddesinin (d) bendinde;
“Bu Kanun hükümlerine göre gündelik ödenenlerden ( (b) fıkrasına göre gündelik ödenenler hariç) yurt içinde yatacak yer temini için ödedikleri ücretleri belgelendirenlere, belge bedelini aşmamak ve her defasında on gün ile sınırlı olmak üzere gündeliklerinin tamamına kadar olan kısmı ayrıca ödenir.” hükmü yer almıştır.

Buna göre, 6245 sayılı Harcırah Kanununun 33 üncü maddesinin (b) fıkrasına göre gündelik ödenen denetim elemanları hariç olmak üzere, bu Kanuna göre gündelik ödenenlerden yurt içinde yatacak yer temini için ödedikleri ücretleri belgelendirenlere, gündeliklerinin tamamına kadar olan kısmı ayrıca ödenir, ancak bu miktar, belge bedelini aşamaz ve her görevlendirme için ilk on gün ile sınırlıdır. Birden fazla yeri kapsayacak görevlendirmelerde de yatacak yer temini için ödenecek ücret, görevlendirme süresinin ilk on günü ile sınırlıdır.

Uzun süreli geçici görevlendirmelerde “geçici görev gündeliği”nin verilebileceği azami süre ve verilecek gündelik miktarları ne kadardır?

6245 sayılı Harcırah Kanununun 42 nci maddesi uyarınca geçici bir görev ile başka bir yere gönderilenlere, görev mahalline varış tarihinden itibaren;

• Yurt içinde bir yıllık dönem zarfında aynı yerde, aynı iş için ve aynı şahsa 180 günden fazla gündelik verilemez. İlk 90 gün için tam, takip eden 90 gün için 2/3 oranında ödenir. Geçici görevlendirmelerde meydana gelecek ara vermeler bu müddetleri veya gündelik miktarını artırmaya neden olamaz. (“bir yıllık dönem”, görev yerine varış tarihinden itibaren hesaplanacak 365 günlük süreyi ifade etmektedir.)
• Yurt dışında ilk 180 gün tam ve müteakip günler için 2/3 oranında gündelik ödenir. Yurt dışı geçici görevlendirmelerde görev süresi ne kadar olursa olsun, gündeliğinin kesilmesi söz konusu değildir.

Kadrosu Genel Bütçeli İdarede olup, bu idareye bağlı Döner Sermayeli kuruluşun hizmetlerini görmek üzere geçici olarak görevlendirilen personelin harcırahı hangi kurum bütçesinden ödenir?

6245 sayılı Harcırah Kanununun 57 nci maddesinin birinci fıkrasında; “Harcırah hizmetin taalluk ettiği kurum bütçesinden ödenir.” ifadesi yer almıştır. Buna göre, kendisine görev verilen kişi hangi kurumun hizmetini görmek için görevlendirildiyse, bu Kanuna göre müstehak bulunduğu harcırahın da hizmetlerini gördüğü kurumca karşılanması gerekir. Bu nedenle geçici görev harcırahı, görev yaptığı döner sermayeli kuruluşun bütçesinden ödenir.

Hastanın resmi tabip raporuyla birden fazla refakatçi eşliğinde başka bir yere tedavi edilmek üzere gönderilmesi halinde birden fazla refakatçiye harcırah ödenebilir mi?

6245 Sayılı Harcırah Kanununun 20 nci ve Devlet Memurlarının Tedavi Yardımı ve Cenaze Giderleri Yönetmeliğinin 27 nci maddeleri uyarınca, hastanın resmi tabip raporuyla birden fazla refakatçi eşliğinde başka bir yere tedaviye gönderilmesi halinde refakatçilerden sadece birisi için harcırah ödenir. (Konuyla ilgili olarak Sayıştay Genel Kurulunun 1999/4 Esas No, 4936/1 Karar No’lu içtihadı birleştirme kararı mevcuttur.)

Memur veya hizmetlinin tayin veya nakil yoluyla atanmış olduğu mahalle götürülmeyerek ikamet maksadıyla başka yerde bırakılan aile fertleri için harcırah ödenebilir mi?

6245 sayılı Kanunun 25 nci maddesi uyarınca; memur veya hizmetli tarafından sağlık, ekonomik veya sair nedenlerle tayin veya nakil yoluyla atanmış olduğu mahalle götürülmeyerek ikamet maksadıyla ve topluca bu mahalden başka bir yere gönderilen aile fertleri için, yeni memuriyet mahalline kadar hesaplanacak harcırahı aşmamak şartıyla, aile fertlerinin ikamet edeceği yere kadar harcırah verilir.Bu durumda olanların daha sonra memur ve hizmetlinin bulunduğu yere gitmesi durumunda herhangi bir harcırah ödenmez. Ancak başka yerde bırakılan aile fertlerine, memur ve hizmetlinin yeniden başka bir mahalle atanmış olması durumunda yeni görev mahalline kadar hesaplanacak miktarı aşmamak kaydıyla yeni memuriyet mahalline kadar harcırah ödenir.

Refakatçinin gerekli olduğuna, sevk eden doktor mu, yoksa sevk edilen yerin doktoru mu karar verecektir?

23.03.1995 tarih ve 4839/4 sayılı Sayıştay Genel Kurulu içtihadı birleştirme kararı ile, tedavi amacıyla başka bir yere gönderilen hastaya eşlik eden kimseye, hastanın gönderildiği mahalde, tedavi süresince ikamet yevmiyesi ödenebilmesi için hastayı gönderen sağlık kurumu veya kuruluşunun raporunda yer alan refakat şerhinin yeterli olduğu hüküm altına alınmıştır.

Sürekli bir göreve atanan memur yolda vefat ederse ölümün vuku bulduğu mahalden aile fertlerinin ikamet edecekleri mahale kadar harcırah verilir mi?

Sürekli bir göreve atanan memurun memuriyet mahalline varmadan yolda vefat etmesi halinde; aile fertlerinin başka bir mahale gitmeleri veya bu mahalden dönüşleri dolayısıyla 6245 sayılı Kanunun 45 nci maddesine göre, aile fertlerinden birisi memur veya hizmetli gibi değerlendirilerek hesaplanacak miktarda harcırah ödenir.

Memuriyet mahalli dışına gönderilenlere ödenecek gündelikler nasıl hesaplanır?

6245 sayılı Kanunun 39 uncu maddesine göre; geçici bir görevle memuriyet mahalli dışındaki bir yere gönderilenlerden, buralarda ve yolda öğle (13.00) ve akşam (19.00) yemeği zamanlarından birini geçirenlere 1/3, ikisini geçirenlere 2/3 oranında ve geceyi geçirenlere tam gündelik ödenir.

Emekli olanlara harcırah verilir mi? Verilirse hangi şartlar altında ödeme yapılır?

4969 sayılı Kanunun 2 nci maddesi ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 1 inci maddesine eklenen (D) bendinde; emekliliğini isteyen veya emekliye sevk olunanlara, haklarında toptan ödeme hükümleri uygulananlara, emekli iken yeniden hizmete alındıktan sonra cezaen olmamak üzere görevlerine son verilenlere ve terhis olan yedek subaylara ve bunlardan görevde iken ölenlerin kanuni mirasçılarına damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi tutulmaksızın beş yüz milyon lira tutarında tazminat ödenir.” hükmü yer almıştır.Buna göre, emekli olanlara harcırah ödenmez ancak 500 (beş yüz) YTL tutarında tazminat ödenir. Bu yazımızda harcırah nedir, harcırah kimlere verilir gibi harcırah kanunu hakkında detaylı bilgiler verdik.

DİĞER HARCIRAH HABERLERİNİ ÖNCE SİZE GÖNDERELİM!

İskur.web.tr, harcırah konusunda tüm yeni haberleri ve duyuruları çok yakından anlık olarak takip etmektedir ve bu bildiriler ilk olarak bu sitede yayınlanmaktadır. Bu nedenle iskur.web.tr’un yayınladığı haberleri takip etmeniz ve hızlı adım atmanız yararınıza olacaktır. İskur.web.tr’dan yapılan harcırah duyurularını ve haberlerini en önce siz almak istiyorsanız aşağıdaki kanallardan bize abone olabilirsiniz.