Türkiye Cumhuriyet sosyal bir hukuk devletidir. Bu tanımın da bir gereği olarak sosyal güvenlik alanında vatandaşlara ihtiyaçlarına göre belirli haklar sağlamaktadır. Bugün bu haklardan bir tanesi olan evde bakım maaşı konusunu ele aldık. Her sağlıklı bireyin potansiyel birer engelli olduğu günümüzde devletler engelli vatandaşlara ve evde bakım gerektiren yaşlı vatandaşlarımıza bazı sosyal ve ekonomik haklar tanımaktadırlar. Bizim ülkemizde de bu haklar Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı çatısı altında sunulmuştur.
İçindekiler
- Evde bakım parası nedir?
- Evde bakım parası kimlere verilir?
- Evde bakım ücreti alma şartları nelerdir?
- Evde bakım maaşı nasıl alınır, başvurusu nasıl yapılır?
- Evde bakım parası almak için gerekli evraklar nelerdir?
- Bir bakıcı en fazla kaç engelliye bakabilir?
- Engellinin yada bakıcısının sosyal güvencesi olması evde bakım ücreti almasına engel midir?
- Sağlık raporu süresi bitiminde ne olur ?
- Bakıma muhtaç engellinin vefatı
- Evde bakım maaşı hangi durumlarda kesilir?
- Evde bakım maaşı ile 2022 aylığı aynı anda alınır mı?
Evde bakım parası nedir?
Her ne şekilde olursa olsun haneye giren gelirlerin, hanedeki kişi sayısına bölündüğünde kişi başına düşen ortalamaya aylık denilmektedir. Tutarı bir aylık net asgari ücret tutarının 2/3’ünden az olan bakıma muhtaç engellilerin ve yaşlıların bakımını üstlenen akrabası, vasisi gibi üçüncü kişilere ödenen aylığa evde bakım aylığı denir.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı engelli vatandaşlar için üç tip bakım hizmetinde sosyal destek sağlamaktadır. Engellilere evde bakım hizmeti doğrudan kamu tarafından üretilerek, özel sektörden hizmet alınarak ya da bakım hizmetleri masraflarının kamu tarafından finanse edilerek sağlanır. Şayet hizmet kamu tarafından sağlanırsa Bakanlığa bağlı resmi rehabilitasyon merkezlerinde hizmet alınır. Diğer modelde ise engelli bakım hizmeti özel bakım merkezi tarafından sağlanır ve bunun ücreti Bakanlıkça ödenir. Son modelde ise evde bakıma muhtaç engellilerin bakımını üstlenen kişilere maddi ödeme yapılmak suretiyle destek sağlanmaktadır. Bu kişilere verilen ücrete ise evde bakım maaşı denir.
Evde bakım parası kimlere verilir?
Evde bakım maaşı üveyler de dahil olmak üzere bakıma muhtaç engellinin; eşi, çocukları ile çocuklarının eşleri, ana ve babası ile bunların ana ve babası, torunları ile torunlarının eşleri, kardeşleri ile kardeşlerinin eşleri, kardeşlerinin çocukları ile kardeş çocuklarının eşleri, eşinin ana ve babası, eşinin kardeşleri, eşinin kardeşlerinin eşleri ile çocukları, amcaları ve amcalarının eşleri, amca çocukları ile bunların eşleri, halaları ile halalarının eşleri, hala çocukları ile bunların eşleri, dayıları ve dayılarının eşleri, dayı çocukları ile bunların eşleri, teyzeleri ve teyzelerinin eşleri, teyze çocukları ile bunların eşlerinin engellinin bakımını sağlaması durumunda verilir.
Evde bakım ücreti alma şartları nelerdir?
Evde bakım maaşı almak için 3 temel şart bulunmaktadır.
- Ağır engelli olduğu belirtilen sağlık kurulu raporu
- Bakıma muhtaçlık kriterlerinin olması
- Gelir kriterlerine uygun olması
1 ) Evde bakım maaşı almak için tam teşekküllü bir hastanenin sağlık kurulu tarafından düzenlenmiş engel oranının en az %50 olan ve “ağır engelli” bölümünde “evet” yazan rapor gerekmektedir.
Bu maddede küçük çocuklar için ekstra bir durum söz konusudur. Küçük çocuklar zaten bakıma muhtaç oldukları için yaşıtlarına göre gerilik ancak yaşları ilerledikçe kendisini göstermektedir ve erken yaşta alınan sağlık kurulu raporlarında engel oranının tespiti bu sebeple zorlaşmaktadır. Bu yüzden küçük çocuklar için bu rapor süresiz olarak değil de 1 veya 2 senelik süreler dahilinde verilir. Ayrıca raporda bulunan ağır engelli ibaresi de işaretlenemez.
2 ) Madde 2 deki bakıma muhtaçlık kriterleri için bakıma muhtaç engelli tanımını irdelememiz yeterli olacaktır. Bakıma muhtaç engelli, yeme, içme, tuvalet, banyo gibi her türlü ihtiyaçlarını tek başına yerine getirmekte zorlanan ya da hiç yerine getiremeyen ve hayatını devam ettirmek için sürekli başkasının yardımına ve bakımına ihtiyaç duyan kişidir.
3) Engellinin bulunduğu hanede yaşan tüm vatandaşların kişi başı geliri asgari ücretin 2/3 ünü geçmemelidir. Ancak bakmakla yükümlü olmadığı halde bir engelli vatandaşa bakanlar için hanedeki tüm gelir dikkate alınmaz sadece engellinin kendisine ait gelirlerin net asgari ücretin 3/2’ü geçmemesi gerekmektedir.
Evde bakım maaşı nasıl alınır, başvurusu nasıl yapılır?
Evde bakım maaşı almak isteyen vatandaşlar yukarıda saymış olduğumuz 3 ana kriteri tespit ettirerek belgelemesi gerekmektedir. Daha sonra aşağıda bulunan evde bakım maaşı başvurusu yapmak için gerekli belgeler ile beraber Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın il müdürlüklerine müracaat etmelidirler.
- Engelli Sağlık Kurulu raporu
- 1 adet fotoğraf
- Nüfus müdürlüğünden engelli ve bakıcı adına adrese dayalı vukuatlı nüfus örneği ve yerleşim yeri belgesi
- Engelli ile aynı evde yaşayan iş yeri sahibi var ise bu kişiye ait geçici vergi beyannamesi
- Engelli kişiye ait kiralık mülk var ise kira kontratları, mülkler boş ise muhtardan mülklerin boş olduğuna dair yazı
- Engelliye ait tarım arazisi, ekili ürün, tarla var ise arazilerin bulunduğu İl yada ,İlçe Tarım Müdürlüklerinden gelir belgesi,
- Boşanma halinde boşanma kararı
NOT: Yukarıda sayılan bu belgelerin engelli ve engelli ile aynı evde kişiler için temin edilmesi gerekmektedir.
Evde bakım parası almak için gerekli evraklar nelerdir?
Evde bakım parası başvurusu esnasında tarafınızdan çeşitli belgeler, evraklar talep edilmektedir. Bunlar;
- T.C. Kimlik Numarası beyanı
- Engelli sağlık kurulu raporu (Engel Oranı % 50 ve üzeri ağır engelliler) Nereden alınır öğrenmek için TIKLAYIN
- Bakmakla yükümlü olunan bireyler kapsamındaki kişilerin gelir ve mal durumuna ilişkin yazılı beyanı ve taahhüdü ile beyanın içeriğine dair belgeler
- İki adet vesikalık fotoğraf
- Varsa öğrenim durumunu gösterir belge veya sureti
- Engellinin vasisi var ise, vesayete ve vasi atanmasına ilişkin mahkeme kararı
- Anne babanın boşanmış olması halinde, boşanmaya ilişkin mahkeme kararı (Velayet kararı)
- Evde Bakım Talep Formu (Form- 2.1)
- Gelir Durumuna İlişkin Beyan Belgesi (Form-2.2) (Başvuru Merkezinden İmzalı nüshası alınarak diğer kurumlara müracaat yapılabilir.)
- Gelir Araştırma Formu (Form-2.3)
- Soybis Kullanım İzin Formu (Form-2.4)
Aşağıda Evde bakım aylığı hakkında S.S.S. ( sıkça sorulan sorular ) yer almaktadır. Sizde sorunuza cevap bulunsun istiyorsanız, aşağıda bulunan yorum bölümünden sorunuzu yazabilir ve uzmanlar tarafından cevap bekleyebilirsiniz.
Bir bakıcı en fazla kaç engelliye bakabilir?
Yukarıda kimler bakıcı olabilir detaylarıyla anlatmıştık. Şayet bu kriterleri yerine getiriyorsanız 2 farklı engelliye bakma şansınız mevcuttur. Her engelli ayrı ayrı bakım ücreti alır. Ancak aynı hanede bakıma muhtaç daha fazla engellinin bulunması ve onlar için de bakım ücreti alabilmek için ayrı bir bakıcının daha olması gerekmektedir.
Engellinin yada bakıcısının sosyal güvencesi olması evde bakım ücreti almasına engel midir?
Şayet hem engelli hem de bakıcısı çalışmayıp bakmakla yükümlü bulunduğu kişiler üzerinden sosyal güvencesi ( Bağ-Kur, SSK, Emekli Sandığı yani SGK ) varsa evde bakım maaşı almak için engel teşkil etmemektedir. Engelli çalışıyor ve işe gidiş gelişte bakıcısı yardım ediyorsa yukarıda saymış olduğumuz şartlar uygunsa bakım parası alabilir. Ancak iş yerine bakıcısının yardımı olmadan tek başına gidip gelebiliyorsa bakım parası almasına engel teşkil eder.
Sağlık raporu süresi bitiminde ne olur ?
Evde bakım parası kesilmesine sebep olan nedenlerden bir tanesi de sağlık raporunun süresinin dolmasıdır. Bu duruma düşmemek için sağlık raporunun süresi bitmeden önce yenisi çıkartılmalı ve bir fotokopisi Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı il müdürlüklerine iletilmeli.
Bakıma muhtaç engellinin vefatı
Bakıma muhtaç engellinin vefat etmesi durumunda 15 gün içerisinde bildirim yapma zorunluluğunuz bulunmaktadır. Aksi halde hukuki işlemler başlatılmaktadır.
Evde bakım maaşı hangi durumlarda kesilir?
- Bakım parası ödenen kişi artık reşit olmuşsa,
- Bakım parası ödenen kişi ile bakıcının aynı hanede oturmadığı tespit edilirse,
- Ölüm durumunda veya evde bakım parasından vazgeçilmesi durumunda
artık evde bakım maaşı ödenmemektedir.
Evde bakım maaşı ile 2022 aylığı aynı anda alınır mı?
Evde bakım maaşı ile engelli aylığının aynı anda alınıp alınamayacağı merak edilmektedir. Evde bakım maaşı ile emekli aylığı aynı anda alınabilmektedir. Evde bakım maaşı engelli bireyin bakıcısına, engelli maaşı ise engelli bireye ödenmektedir. Ancak alınan engelli maaşı gelir şartlarını bozmamalıdır. Burada gelir asgari ücretin 3’de 2’sini geçerse bakım parası alamaz.
Bu yazımızda hasta bakım parası ya da diğer adı ile evde bakım maaşı başvurusu dilekçe örneği, için şartlar nelerdir, mevzuatı ve yönetmeliği hakkında detaylı bilgiler verdik. Konu hakkında soru, sorun ya da görüşlerinizi yorum bölümümüzden dile getirebilirsiniz. Ayrıca diğer yazımızdan evde bakım parası ne kadar öğrenebilirsiniz.
DİĞER EVDE BAKIM PARASI HABERLERİNİ ÖNCE SİZE GÖNDERELİM!
İskur.web.tr, evde bakım parası konusunda tüm yeni haberleri ve duyuruları çok yakından anlık olarak takip etmektedir ve bu bildiriler ilk olarak bu sitede yayınlanmaktadır. Bu nedenle iskur.web.tr’un yayınladığı haberleri takip etmeniz ve hızlı adım atmanız yararınıza olacaktır. İskur.web.tr’dan yapılan evde bakım parası duyurularını ve haberlerini en önce siz almak istiyorsanız aşağıdaki kanallardan bize abone olabilirsiniz.